الان که شما در این صفحه هستید؛ نمی‌تواند اتفاقی باشد!
این نشانه‌ای است از اینکه چگونه لاغر شویم و ماجرای چاقی و لاغری برای شما دغدغه است و حتی ممکن است سال‌ها شما را به زحمت انداخته باشد. مسئله چاقی و روش‌های لاغر شدن و لاغر ماندن، یکی از دغدغه‌های مهم انسان‌ها در سراسر دنیاست. (که احتمالاً ما نیز یکی از همین انسان هستیم.)
دغدغه چگونه لاغر شویم را در حجم عظیم جستجوهای اینترنتی یا هشتگ‌های پربازدید شبکه‌های اجتماعی می‌توان دید.
این‌ها برخی از کلماتی است که ما برای حل مشکل چاقی‌مان در اینترنت جست‌وجو می‌کنیم:
رژیم لاغری، لاغری شکم، لاغری سریع، قرص لاغری، دمنوش لاغری، چای لاغری، قهوه لاغری، ورزش برای لاغری شکم، رژیم سریع لاغری، لاغری ادل، قرص لاغری پاپایا، خواص زنیان برای لاغری، معجون پاراکاسیو هندی برای لاغری.
آیا این واژه‌ها برای شما هم آشنا بود؟
به نظر شما آیا می‌شود با جستجو این کلمات و گرفتن راهنمایی‌های این‌گونه، به نتیجه‌ای به‌دردبخور و پایدار رسید؟
جوابش شفاف است! هیچ زمان یا کوتاه مدت
چرایی‌اش را کامل‌تر از آنچه فکرش را بکنید در اینجا برایتان توضیح داده‌ایم. به شما خوش‌آمد می‌گوییم و امیدواریم که این نقشه راه و مطالب جذاب و اثربخش آن، برایتان مفید باشد.
در ادامه باهم از دیدگاه باشگاه تغییر، به مسئله چاقی، لاغری و روش‌های صحیح و ماندگار آن نگاه می‌کنیم. پس پیشنهاد می‌کنیم که حتی یک لحظه را نیز، از دست ندهید و این سفر هیجان‌انگیز را با ما آغاز کنید.
در ادامه با لیست کوتاهی از مهم‌ترین این پرسش‌ها بیشتر آشنا می‌شوید:
- چاقی دقیقا چیست؟
- چرا ما معتقدیم چاقی پدیده‌ای چندوجهی و پیچیده است؟
- چرا بااینکه همه ما از مضرات چاقی آگاه هستیم و از مزایای تناسب‌اندام نیز به خوبی خبر داریم، در مسیر کاهش وزن گام برنمی‌داریم؟
- دقیقا چه اتفاقی می‌افتد که چاق می‌شویم؟
- نقش اجتماع، ژنتیک و روان ما در چاقی چیست؟
- چگونه به‌صورت اصولی در مسیر سلامت برای رسیدن به کاهش وزن پایدار اقدام کنیم؟
- این درسنامه با پشتوانه علمی دقیق و به‌روز، سعی در ارائه کارآمدترین روش کاهش وزن پایدار دارد.
- در این درسنامه، پس از انجام آزمون میزان دل‌بستگی به غذا، متوجه خواهید شد که چرا خیلی از روش‌های کاهش وزن، کارآمد نیستند.
- با مطالعه این درسنامه با ۷ گام لاغری پایدار، آشنا خواهید شد و می‌توانید به‌راحتی از آنها در زندگی خود استفاده کنید.
شما به کمک این نقشه راه که پر است از مطالب کاربردی، طرز نگرش درستی نسبت به چاقی پیدا می‌کنید. همچنین با به‌دست آوردن دانش کافی درباره چاقی، می‌توانید نقشه تغییر خودتان را برای یک سبک زندگی سلامت طراحی کنید.
ما انسان‌ها به دنبال چه هستیم؟
همه ما کمی قبل‌تر، کلمات پراستفاده -درباره چاقی- در جست‌وجوهای اینترنتی را دیدیم. این واژه‌ها نشان‌دهنده چند واقعیت جالب در مورد سرشت ما انسان‌ها است:
ما این موضوع را خیلی خوب می‌دانیم چاقی یک مشکل مهم است! حتی اگر خوب خودمان را زیر ذره‌بین قرار بدهیم، روش درست لاغری را هم می‌دانیم. ما به عوارضی که چاقی روی بدنمان داشته است، آگاهیم.
نکته دیگری که از این واژه‌ها مشخص است، میل ذاتی و پنهان ما برای فرار از درد است.
شاید بپرسید فرار از چه دردی؟ درواقع وقتی ما به دنبال لاغری سریع، قرص‌های لاغری، خواص مواد مختلف در لاغری و …می‌رویم؛ به‌دنبال روشی آسان و بی‌زحمت هستیم. ما می‌خواهیم بدون رنج، گنج را میسر کنیم.
البته حق داریم. ما در رابطه با پدیده‌های بیرون از خودمان، سلطه و قدرت کنترل خود بر محیط را اثبات کرده‌ایم؛ اما وقتی بحث به خودمان می‌رسد، موضوع پیچیده‌تر از آن می‌شود که بتوانیم مثل محیط خارج آن را بی‌چون‌وچرا کنترل کنیم.
یکی از دوستان دیرینه انسان‌ها، غذا بوده و هست. غذا همراه همیشگی ما در مراسم شادی و عزاداری بوده است. همه ما این قانون ساده را می‌دانیم که می‌توانیم از غذا خوردن برای تغییر حال و احوالمان استفاده کنیم. به همین دلیل است که از غذاهای دلپذیر برای این موضوع استفاده‌های فراوان کرده‌ایم.
از طرفی هرکسی که با چاقی درگیر بوده باشد، این را می‌داند که گاهی رابطه ما با غذا پیچیده می‌شود. برای همه ما پیش می‌آید که گاهی پرخوری کنیم. حقیقتاً برای تعداد بسیار زیادی از ما این پرخوری گاهی تبدیل به اضافه‌وزن و چاقی شده است.
چاقی چه ضررهایی دارد؟
احتمالاً همه ما می‌دانیم که چاقی چه مشکلاتی را برای ما ایجاد می‌کند. در ادامه به مهم‌ترین آسیب‌های چاقی خواهیم پرداخت:
- بسیاری از دلایل مرگ‌ومیر
- فشارخون بالا
- کلسترول بالا
- دیابت نوع ۲
- آرتروز
- بیماری‌های قلبی عروقی
- بیماری کیسه صفرا
- کیفیت زندگی پایین
- وقفه تنفسی در خواب و مشکلات تنفسی
- انواع زیادی از سرطان (مانند سرطان سینه و روده)
- بیماری‌های روانی مانند اضطراب و افسردگی بالینی
- دردهای بدنی و اشکال در فعالیت‌های حرکتی
- کاهش عملکردهای شناختی مغز
چرا نمی‌توانیم وزن خود را حفظ کنیم؟
آمارها نشان می‌دهند که در حدود ۶۰ درصد مردم کشور ما دچار چاقی و اضافه‌وزن هستند. البته ما در برخورد با مشکل چاقی در دنیا تنها نیستیم. در آمریکا نیز آمار مشابهی وجود دارد.
پرسش اصلی اینجاست. اغلب ما می‌دانیم چطور وزن کم کنیم؛ درواقع پاسخ به پرسش «چگونه لاغر شویم؟» به‌طور خیلی عجیبی ساده است. بیشتر ورزش کن وکمتر غذا بخور؛ اما چرا باید رعایت کردن موضوعی به این سادگی، این‌قدر سخت باشد؟
- تابه‌حال چند بار رژیم گرفته‌اید؟
- چند بار باشگاه ثبت‌نام کرده‌اید؟
- چند بار به قرص‌های لاغری فکر کرده‌اید؟
- چند بار تصمیم گرفته‌اید که برنج را بدون روغن درست کنید؟
- چند بار به خودتان در آینه نگاه کرده‌اید و قول داده‌اید که لاغر شوید؟
- چند بار به شما پیشنهاد امتحان یک رژیم لاغری جدید دیگر شده است؟
- چقدر خودتان را برای نداشتن اراده کافی در مسیر درمان چاقی سرزنش کرده‌اید؟
چرا روش‌های لاغری آن‌قدرها هم مؤثر نیستند؟
اگر با چاقی درگیر هستید، احتمالاً شما هم خیلی از این روش‌ها جواب نگرفته‌اید. اگر این‌طور است، خبر خوبی برایتان داریم. اگر علی‌رغم همه تلاش‌ها هنوز اضافه‌وزن دارید، مشکل از شما نیست.
پژوهش‌ها نشان داده‌اند که روش‌های معمول لاغری، خیلی هم مؤثر نیستند. بیشتر روش‌های کاهش وزنی که اصلاح رژیم غذایی و فعالیت جسمی را پیشنهاد می‌کنند، فقط به ۵۰ درصد افراد کمک کرده‌اند.
خیلی از این افراد در حدود ۵ تا ۱۰ درصد لاغر می‌شوند. از طرف دیگر، احتمال اینکه بعد از یک رژیم غذایی موفق و لاغری به وزن قبلی برگردید، بسیار زیاد است.
از دید ما، دلیل اصلی موفق نبودن روش‌های لاغری و کاهش وزن، ساده‌انگاری بیش‌ازحد دلایل چاقی است. همانطور که در نقشه تغییر نیز گفته‌ایم، ما معتقدیم که انسان‌ها و پدیده‌های مرتبط با آنها، بسیار پیچیده هستند.
برای بررسی هر پدیده‌ای که به انسان‌ها مربوط است ازجمله چاقی، ما باید جنبه‌های مختلف انسان را در نظر بگیریم. طبق نقشه تغییر، وقتی می‌خواهیم برای درمان چاقی اقدام کنیم، باید به جنبه‌های مختلف آن توجه کنیم.
یعنی باید در نظر بگیریم که چاقی یک پدیده زیستی، روانی اجتماعی است و اگر فقط به یکی از جنبه‌های این پدیده پیچیده بپردازیم، شکستمان قطعی است.
در ویدیو زیر، فاطمه تقی‌زاده توضیح می‌دهد که چاقی چه پیچیدگی‌هایی دارد:
چاقی و لاغری (پدیده زیستی،روانی واجتماعی)
یکی از دلایل مهم تأثیرگذار نبودن رژیم‌های غذایی این است که انسان را فقط یک موجود مصرف‌کننده غذا تصور می‌کنند.
این روش‌ها، فقط به بعد زیستی چاقی یعنی، میزان کالری دریافتی از غذا می‌پردازند. غافل از اینکه نادیده گرفتن ابعاد روانشناختی و جامعه‌شناختی، کارایی آنها را به‌شدت کم می‌کند. به همین دلیل است که در درمان بلندمدت معضل چاقی ناموفق هستند.
اگر در کنار تغذیه و رژیم برای پرخوری‌های هیجانی‌تان راه‌حلی پیدا نکنید، تقریباً غیرممکن است که بتوانید رژیم غذایی‌تان را حفظ کنید. اگر روش کنار آمدن با هیجان‌ها را بلد نباشید، هنگام روبه‌رو شدن با سختی‌های زندگی، خیلی سریع به دام پرخوری‌ها قبلی خود برمی‌گردید.
پژوهش‌ها نشان داده‌اند که ما انسان‌ها، وقتی‌که در جمع حضور داریم، به‌مراتب بیشتر از زمان تنهایی غذا می‌خوریم. این مثال ساده‌ای از نقش عوامل اجتماعی در پدیده چاقی است.
تماشای این ویدیو کمک می‌کند که بهتر با موضوع آشنا شوید:
دیدگاه باشگاه تغییر درباره روش درست لاغری
تا اینجا با عمده دلیل شکست سایر روش‌های درمان چاقی آشنا شدیم. همچنین متوجه شدیم که اگر قصد بررسی انسان را داریم، باید به سایر جنبه‌های زندگی انسان بپردازیم.
ما بر این باور هستیم که برای تغییر و کاهش وزن سالم و درست، شما باید برای هر یک از جنبه‌های زیستی، روانی و اجتماعیِ چاقی، مهارت‌های مناسبی در چَنته داشته باشید. بدون مجهز بودن به این مهارت‌ها، تغییر کردن تقریباً میسر نیست.
همچنین ما معتقدیم که شما راه چطور و چگونه لاغر شدن را می‌دانید. اگر دچار چاقی و اضافه‌وزن هستید، به‌احتمال‌زیاد در موانعی برای تغییر گیر افتاده‌اید. موانعی که بسیار پیچیده‌تر از دانش تغذیه هستند.
باید روی این نکته تأکید کنیم که ما به‌هیچ‌وجه نمی‌خواهیم ارزش یک برنامه معقول رژیم غذایی را زیر سؤال ببریم. مسلماً دستورالعمل «غذای کمتری بخور و بیشتر ورزش کن» درست و مفید است.
ما باید برای کاهش وزن به این دستورالعمل پایبند باشیم؛ اما نکته اینجاست که در راستای اجرای این دستورالعمل، به موانع متعددی بر خواهیم خورد.
یادگیری مهارت‌های مدیریت این موانع برای لاغری پایدار و همیشگی لازم و ضروری است.
برای اینکه بدانیم چگونه لاغر شویم، ابتدا نیاز داریم با عواملی آشنا شویم که بر روی چاقی ما تاثیر مستقیمی دارند. در ادامه با مهم‌ترین آنها بیشتر آشنا خواهید شد.
عوامل مؤثر بر افزایش وزن ما
شاید پیش خودتان فکر کنید که می‌دانید چه عواملی روی وزنتان تأثیر دارد. ممکن است حتی تعدادی از عوامل مؤثر بر اضافه‌وزن یا چاقی‌تان را نیز بشناسید؛ اما بعید است که بدانید تا چه اندازه تحت تأثیر عوامل مختلف هستیم.
در ادامه درباره عواملی صحبت خواهیم کرد که روی اضافه‌وزن شما تأثیر دارند:
محرک‌های محیطی و تصویرسازی
ما بسیار بیشتر از آنچه فکر می‌کنیم، تحت تأثیر محیط اطرافمان هستیم. این موضوع سال‌هاست که در روان‌شناسی اجتماعی به اثبات رسیده است.
اجازه بدهید یک مثال ساده بزنیم؛ پژوهش‌ها نشان داده‌اند که ما به‌شدت نسبت به‌اندازه و تنوع غذایی، حساس هستیم.
اگر یک ظرف پر از پاستیل رنگارنگ در مقابل شما قرار دهند، ۶۹ درصد بیشتر از زمانی که همه پاستیل‌ها یکرنگ باشند، از آنها خواهید خورد.
از طرف دیگر، ما در محیطی زندگی می‌کنیم که دسترسی به غذای ارزان و حجیم زیاد است.
کافی است دستتان را دراز کنید و گوشی همراهتان را بردارید. به‌راحتی می‌توانید در حداقل زمان ممکن، غذایی برای خوردن پیدا کنید. همچنین وفور رستوران‌ها در محیط اطرافمان، ما را به‌شدت در وضعیتی آسیب‌پذیر قرار می‌دهد.
محرک‌های اجتماعی
شاید برایتان جالب باشد که بدانید، هر چقدر افراد بیشتری با ما غذا بخورند، میل ما به غذا خوردن بیشتر است؛ یعنی حتی دیدن دیگران در کنار ما باعث می‌شود که بیشتر غذا بخوریم.
حالا تصور کنید که این اطرافیان، ما را به خوردن هم ترغیب کنند. اتفاقی که به‌طور خاص در جامعه ما بسیار شایع است.
هیجان‌ها (منفی و مثبت)
غذاها از دیرباز یار همیشگی ما در عزا و عروسی بوده و هستند. وقتی‌که هیجان و احساسات خاصی را تجربه می‌کنیم، همراه کردن تجربه‌مان با غذاها خیلی شایع است.
خیلی از ما در مواقع ناراحتی به غذا خوردن پناه می‌بریم و گاهی هم برای افزایش لذتمان غذاها را اضافه می‌کنیم. برای اینکه بیشتر در این مورد بدانید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله رابطه چاقی و احساسات را بخوانید.
ویژگیهای زیستی اولیه و ثانویه
همانطور که گفتیم، ما انسان‌ها موجوداتی پیچیده و چندوجهی هستیم. یک سری از ویژگیهای زیستی روی اینکه ما درنهایت چه وزن و ظاهری داشته باشیم، نقش دارند.
ژنتیک: هر یک از ما با یک سری ویژگیهای ژنتیکی به دنیا می‌آییم.
ما صفات و ویژگیهای متعددی را از والدین و اجداد خود به ارث برده‌ایم. حتی می‌شود ادعا کرد که برخی از ویژگی‌های‌مان مثل استعداد ذخیره چربی، خصوصیاتی هستند که در طول تکامل از اجدادمان به ارث برده‌ایم.
گرسنگی و ولع پایه: ما انسان‌ها از بسیاری جهات باهم تفاوت داریم.
یکی از تفاوت‌های زیستی مهمی که بین افراد چاق و افراد متناسب وجود دارد، میزان گرسنگی و ولع آن‌هاست.
احتمالاً کسانی را ملاقات کرده‌اید که طوری با ولع غذا می‌خورند که اگر سیر هم باشید، برای دوباره غذا خوردن وسوسه می‌شوید. چنین افرادی ولع پایه بیشتری نسبت به دیگران دارند.
اجبار به خوردن: مغز ما یک عضو هوشمند و پیچیده است که به اتفاق‌هایی که برایش می‌افتد، واکنش نشان می‌دهد.
یکی از این اتفاق‌ها، اجباری شدن کارهایی -مثل پرخوری- است که قبلاً برای ما جذاب و خوشایند بوده‌اند. (اجباری شدن پرخوری را به‌عمد در دسته ویژگیهای زیستی گذاشته‌ایم.)
اگرچه جدا کردن عوامل زیستی، روانی و اجتماعی؛ بیشتر یک نوع قرارداد برای ساده‌تر کردن مفهومی بسیار پیچیده است.
همانطور که در بحث مدارهای مغزی مرتبط با ولع برایتان خواهیم گفت، اجباری شدن پرخوری وقتی اتفاق می‌افتد که رفتار، دیگر تحت کنترل خودآگاه نیست. به همین دلیل، بیشتر تبدیل به یک ویژگی زیستی می‌شود.
ویژگیهای روانشناختی
منظور از ویژگیهای روانشناختی، طیف وسیعی از صفات مختلفی است که به پرخوری دامن می‌زنند. در اینجا برایتان از برخی ویژگیهای مهم صحبت خواهم کرد:
تکانش‌گری: اینکه ما بدون فکر و تأمل به کاری دست بزنیم را تکانش‌گری می‌گویند.
تکانش‌گری یکی از صفاتی است که در افراد مبتلا به رفتارهای اعتیادی، افرادی که اضافه‌وزن دارند و بسیاری از مشکلات رفتاری دیگر مشاهده می‌شود.
اشتغال فکری به غذا: در برخی افراد، فکر کردن به غذا تنها محدود به زمان تصمیم‌گیری و انتخاب غذا نمی‌شود.
کسانی که مدام به فکر وعده بعدی غذا و یا خوردن خوراکی‌های دیگر هستند، اشتغال فکری به غذا دارند.
احساس ناکارآمدی: کسانی که تجربه لاغری‌های ناموفق را داشته‌اند، می‌دانند که چقدر این شکست‌ها به احساس ناکارآمدی منجر می‌شود. همین احساس باعث می‌شود در تلاش‌های بعدی، زودتر تسلیم شوند و یا اصلاً شروع نکنند.
باورها: باورهای ما درباره رفتار خوردن درست یا غلط، نقش بسیار مهمی در چاقی ما دارند. به باورهای ما ایرانیان درباره برنج فکر کنید.
هر بار که من در گروه‌درمانی‌های مدیریت وزن، صحبت از مفید بودن یا نبودن برنج می‌کنم، سیل پرسش‌ها و انتقاد‌ها مبنی بر حیاتی و ضروری بودن برنج به سویم سرازیر می‌شود. (مثال‌های فراوانی از باورهایی که به پرخوری منجر می‌شوند را می‌توانید در کتاب من به نام مغز من و بهانه‌های پرخوری پیدا کنید.)
عادت‌ها
عادت‌هایی که به چاقی و اضافه‌وزن منجر می‌شوند، یکی از جنبه‌های بسیار مهم چاقی و اضافه‌وزن هستند. عادت‌های پرخوری معمولاً زیاد مورد توجه قرار نمی‌گیرند.
عادت‌ها راه‌حل هوشمندانه مغز برای صرفه‌جویی در انرژی هستند. همچنین عادت‌ها رابطه تنگاتنگی با اجبار به پرخوری دارند. (پیشنهاد می‌کنیم دوره رایگان عادت‌ها شاهراه تغییر را حتماً مطالعه کنید.)
همیشه پای یک مغز در میان است
تا حدود یک قرن پیش، کسی باور نمی‌کرد که مغز، توانایی بازسازی خودش را داشته باشد و حتی حجم و ساختار خودش را تغییر دهد. پیشینیان ما معتقد بودند که مغزمان -مانند بقیه اعضای بدن- به‌مرورزمان، توانایی‌هایش را از دست می‌دهد و آرام‌آرام (درست همانطور که رشد کرده‌ایم و بزرگ و بالغ شده‌ایم) به سمت پیری و زوال می‌رویم.
در آن دوران، توانایی ما برای بررسی مغز بسیار کم بود و نمی‌توانستیم مغز انسان‌های زنده را بررسی کنیم. بنابراین دانشمندان به کالبدشکافی مغزهای غیرزنده، بررسی رفتار انسان‌ها و حدس زدن اینکه رفتارها نشان‌دهنده چه مشکلی در مغز هستند، محدود می‌شدند.
وقتی‌که فناوری پیشرفت کرد و موفق به دیدن تصویر روشن و واضح از مغز انسان‌های زنده شدیم، مغز را بهتر شناختیم و تازه کشف کردیم که با عضوی بسیار پیچیده‌تر و جذاب‌تر از آنچه فکر می‌کردیم؛ روبه‌رو هستیم.
یکی از زیباترین و مهم‌ترین کشف‌ها این بود که مغز ما (خیلی بیشتر از آنچه که متخصصان فکر می‌کردند) انعطاف‌پذیر است و عوامل مختلفی می‌تواند روی آن تأثیر بگذارد. این کشف بزرگی بود که به دانشمندان امکان انجام کارهای بزرگ را داد. برای مثال این کشف باعث شد تا روش‌های جدیدی، برای درمان رفتارهای مشکل‌ساز قدیمی پیدا کنیم.
اکنون بسیار بیشتر از پیشینیان خودمان می‌دانیم که چه چیزهایی روی مغز تأثیر می‌گذارند. با کمک فناوری‌های جدید، ما اطلاعات زیادی درباره عوامل مؤثر بر انعطاف‌پذیری مغز کسب کرده‌ایم. داشتن اطلاعات بیشتر درباره مغز، به ما کمک می‌کند که برای تغییر از خود مغز کمک بگیریم و از قابلیت انعطاف‌پذیری آن برای بهبود خودمان بهره ببریم و مشکلمان را برای همیشه برطرف کنیم.
از زمان این کشف انواع و اقسام روش‌ها و دستگاه‌های مختلف برای تقویت مغز و تغییر دادنش اختراع شده است. همچنین اگرچه مغز انعطاف‌پذیر است؛ اما برای ایجاد تغییری ماندگار و همیشگی، باید صبور باشیم و زمان و انرژی صرف کنیم.
یکی از مهم‌ترین رفتارهایی که بسیاری از انسان‌ها آرزوی مدیریتش را دارند، رفتارِ خوردن است. تعداد زیادی از کسانی که اضافه‌وزن دارند، از اینکه نمی‌توانند در برابر ولع خوردن غذاها مقاومت کنند، کلافه می‌شوند و دوست دارند این رفتارشان را کنترل کنند.
حالا با داشتن اطلاعات جدید و پیشرفته‌ای که ما درباره مغز پیدا کرده‌ایم، این آرزو دست‌یافتنی‌تر از قبل به نظر می‌رسد. یکی از مهم‌ترین نکات در مسیر کاهش وزن این است که ما می‌دانیم که چگونه لاغر شویم؛ اما عمل کردن به اصول کاهش وزن کار ساده‌ای نیست.
یکی از مهم‌ترین دلایل این موضوع، وابستگی مغز افراد چاق و دارای اضافه‌وزن به خوردن است. شناختن ویژگیهای مغزِ وابسته به خوردن به شما کمک می‌کند تا این موضوع را بهتر متوجه شوید.
وابسته شدن مغز به خوردن
در ویدیویی که برایتان آماده کرده‌ایم، خیلی ساده توضیح خواهیم داد که چرا ما به پرخوری پناه می‌بریم و چرا دوست داریم چاق شویم!
- چرا مغز بعضی افراد بیشتر از دیگران به غذا خوردن علاقه دارد؟
- چرا افراد دارای اضافه‌وزن و چاق، وقتی‌که تصمیم به تغییر می‌گیرند، مغزشان در برابر این تغییر به‌شدت مقاومت می‌کند؟
اگر بخواهیم پاسخ این پرسش‌ها را بدانیم، باید بررسی کنیم که مغز وابسته به خوردن، چطور شکل می‌گیرد.
خاطرات خوب با غذا
همه‌چیز از خاطرات عاشقانه با غذا شروع می‌شود. کمتر کسی پیدا می‌شود که از اضافه‌وزن رنج ببرد و خاطرات دوست‌داشتنی با خوراکی‌های موردعلاقه‌اش نداشته باشد.
ممکن است این خاطره‌ها دست‌پخت مادر یا مادربزرگ ، رستورانی که همیشه با پدر به آنجا می‌رفته‌ایم و یا پفک‌هایی که در مدرسه با دوستان خورده‌ایم، باشند. این خاطرات خوب، در عمق مغز ما و در بخش‌هایی که گاهی دسترسی به آنها ساده هم نیست، ذخیره‌شده‌اند.
وقتی‌که با خوراکی محبوبمان روبه‌رو می‌شویم (و حتی وقتی با هرگونه خوراکی مشابه روبه‌رو می‌شویم)، احساس خوب همراه با این خاطره‌ها را زنده می‌کنند و باعث می‌شوند که بدون آنکه متوجه باشیم، تمایل بیشتری به خوردن خوراکی‌ها پیدا کنیم.
در سختی‌ها دست به دامن خوراکی‌ها می‌شویم
خیلی از ما به‌صورت ناخودآگاه می‌دانیم که وقتی ناراحت، خسته یا عصبانی هستیم، خوراکی محبوبمان می‌تواند کمی حالمان را بهتر کند.
جای تعجب نیست که وقتی به دردسری برمی‌خوریم و یا ناراحت هستیم، دست به دامن خوراکی‌ها می‌شویم و از آنها برای بهتر شدن حالمان کمک می‌گیریم. اگر هنگام سختی‌ها دست به دامن خوراکی‌ها شویم، مغز ما کم‌کم یاد می‌گیرد که به‌محض روبه‌رو شدن با مشکل، خوردن را به‌عنوان یک راه‌حل پیشنهاد کند.
غذایی که به‌اندازه گذشته خوشمزه نیست
در برخی پژوهش‌ها، واکنش مغز افراد چاق و افراد متناسب به نشانه‌های غذا بررسی شده است. این پژوهش‌ها نشان می‌دهد که افراد چاق، کمتر از سایر افراد از غذا خوردن لذت می‌برند.
در ابتدای زندگی، با خوردن غذاهایی که شیرین، چرب یا خوش‌نمک هستند (و یا ترکیبی از این ویژگی‌ها را دارند)، موادی در مغز ترشح می‌شود -مانند پیک عصبی دوپامین- که باعث ایجاد احساس لذت و ثبت این خاطره لذت‌بخش در مغز می‌شوند.
ترشح این مواد به‌صورت دائمی و مداوم برای مغز ما مقرون‌به‌صرفه نیست و مغز، به‌مرورزمان در واکنش به این غذاها، دوپامین کمتری ترشح می‌کند. در نهایت برای لذت بردن به‌اندازه قبل، از شیرینی، چربی و یا نمک بیشتری استفاده می‌کنیم؛ اما حتی با بیشتر شدن این ویژگی‌ها در غذا، مغز ما به‌مرور زمان میزان لذتی را که از غذا می‌برد، کمتر می‌کند.
غذایی که هنوز هیجان‌انگیز است
مغز، توانایی خاصی برای شناسایی غذا در محیط اطرافش دارد. این توانایی به اجداد ما کمک می‌کرده است تا یاد بگیرند، غذا را پیدا کنند، بخورند و زنده بمانند. جدا از لذتی که غذا برای ما ایجاد می‌کند، مغز عادت دارد که به غذا واکنش نشان دهد و از مواجه‌شدن با آن هیجان‌زده شود.
همانطور که اشاره کردیم، مغز برای حفظ تعادل شیمیایی خودش، میزان ترشح دوپامین را کاهش می‌دهد و در نتیجه از همان غذای قبلی، لذت کمتری می‌برد. متأسفانه هنوز ویژگیهای غذای مورد علاقه‌مان، برای مغز جذاب می‌ماند و با هر بار مواجه‌شدن (و حتی فکر کردن) با غذای مورد علاقه، برای خوردن آن غذا تشویق می‌شویم و در نهایت اقدام به خوردن آن می‌کنیم.
وقتی‌که مجبوریم غذایی را بخوریم
ترکیب اتفاقاتی که در مغزمان می‌افتد، باعث می‌شود که گاهی احساس کنیم (با آنکه فعلاً علاقه‌ای به خوردن غذا نداریم) اگر آن را نخوریم حالمان بد می‌شود و یا چیزی را از دست می‌دهیم.
این احساس ناراحتی، از نخوردن غذای مورد نظر به ما دست می‌دهد و ما را مجبور می‌کند که کماکان به خوردن ادامه دهیم و در نتیجه مغزمان، دل‌بسته و وابسته به آن غذا باقی می‌ماند.
اگر به تاثیرات وابستگی به خوردن غذا دقت نکنیم
وقتی‌که خوراکی خاصی درگذشته، بارها عامل لذتمان بوده است و ما را از شر حال بد و استرس خلاص کرده باشد، نادیده‌گرفتن آسیب‌هایش زیاد سخت نیست. حتی ممکن است به‌صورت منطقی بدانیم، غذایی برای سلامت مغزمان مفید نیست؛ اما معمولاً این دانستن باعث نمی‌شود که به‌تنهایی بتوانیم دست از خوردن آن غذا برداریم.
درواقع دل کندن از غذا، مثل کنار گذاشتن یک دوستی قدیمی و یا از دست دادن معشوقی است که در خوشی‌ها و سختی‌ها در کنارمان بوده است و حالا مغز؛ تمام قوایش را به کار می‌برد تا آنها را از دست ندهیم.
آزمون تشخیص میزان دل‌بستگی به غذا
در بخش‌های قبل با اشتباهات رایج سایر روش‌های لاغری آشنا شدیم و همچنین با دیدگاه باشگاه تغییر، متوجه شدیم که چرا لاغر شدن برای انسان تا این حد پیچیده است. هم‌اکنون با انجام آزمون تشخیص میزان دل‌بستگی به غذا، متوجه خواهید شد که چقدر نسبت به غذا خوردن دل‌بستگی دارید.
نحوه انجام آزمون
برای انجام این آزمون، جمله‌های زیر را بخوانید و در کنار هر جمله که در مورد شما صدق می‌کند، علامت بزنید. سپس تعداد علامت‌ها را با هم جمع بزنید.
هر کدام از جملاتی که برای شما صدق می‌کند، ۱ نمره دارد و هرچه نمره بیشتری کسب کنید، به غذا وابسته‌تر هستید.
| احساس می‌کنم هرگز از غذا خوردن سیر نمی‌شوم | |
| با دیدن غذای موردعلاقه‌ام، برای خوردنش خیلی وسوسه می‌شوم | |
| دست کشیدن از غذایی که دوست دارم، خیلی سخت است | |
| لقمه اول غذا باعث می‌شود نتوانم در برابر خوردنش مقاومت کنم | |
| وقتی به این فکر می‌کنم که غذای موردعلاقه‌ام را نخورم، غمگین می‌شوم | |
| وقتی به غذای موردعلاقه‌ام فکر می‌کنم، برای خوردنش خیلی مشتاق می‌شوم | |
| من مدام در مورد غذاهایی که دوست دارم بخورم، فکر می‌کنم | |
| خوردن باعث می‌شود که غم و غصه‌هایم کمتر شوند | |
| حتی اگر گرسنه نباشم، گاهی دوست دارم که غذا بخورم | |
| من با غذا خوردن خاطرات خیلی خوبی دارم | |
| تا وقتی غذایی که هوس کرده‌ام را نخورم، خیالم راحت نمی‌شود | |
| اگر نتوانم غذایی را که دوست دارم بخورم، خیلی ناراحت می‌شوم | |
| غذا خوردن خیلی به من آرامش می‌دهد | |
| با اینکه می‌دانم بعضی غذاها ضرر دارند، نمی‌توانم از خوردنش بگذرم | |
| مهمانی و تفریح بدون غذا، لطفی ندارد | |
| از بعضی غذاها به‌هیچ‌وجه نمی‌توانم بگذرم | |
| بیشتر مواقع برای غذایی که قرار است در وعده بعدی بخورم، نقشه می‌کشم | |
| رژیم و پرهیز غذایی، من را به‌شدت کلافه و غمگین می‌کند | |
| وقتی برای تفریح برنامه می‌ریزم، قبل از هر چیز به این فکر می‌کنم که قرار است چه چیزهایی بخوریم | |
| وقتی‌که ذهنم مشغول باشد، هرچه دم دستم باشد می‌خورم |
نمره من ………………..
چطور مغز ما در مقابل تلاش برای کاهش وزن کارشکنی می‌کند؟
پس تا اینجا به این نتیجه رسیدیم که احتمالاً می‌دانیم چطور لاغر شویم؛ اما نمی‌توانیم به دانش خود عمل کنیم.
رفتار خوردن، رفتار پیچیده‌ای است. برای تغییر این رفتار پیچیده، هم دانستن اصول تغییر و هم تعهد به اجرای آن ضروری به نظر می‌رسد.
چگونه لاغر شویم و چگونه لاغر بمانیم؟
این پرسشی است که سال‌ها ذهن پژوهشگران حوزه چاقی را به خود مشغول کرده است. حالا می‌دانیم چاقی مشکلات زیادی برای ما ایجاد می‌کند و پژوهشگران بسیاری به دنبال بهبود روش‌های درمان چاقی هستند.
همچنین نظریه‌پردازان متعددی در حوزه‌های روان‌شناسی، روش‌های مختلفی را برای درمان چاقی بر مبنای رویکرد خود پیشنهاد کردند. پیشنهادهای فراوانی در این مورد ارائه شده و از رویکردهای متعددی به این موضوع پرداخته شده است.
در باشگاه تغییر، ما بیش از هر چیز به رویکردی تلفیقی در درمان چاقی پایبندیم. پایه و بنیان اصلی این رویکرد تلفیقی، از درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد سرچشمه می‌گیرد. اگرچه هرجا که لازم باشد، از دانش علوم اعصاب شناختی و رویکردهای دیگر روان‌درمانی چاقی نیز وام گرفته‌ایم.
شرط اصلی ما برای انتخاب دیدگاه تلفیقی‌مان، نداشتن تضاد این رویکردها باهم در مفروضه‌های اصلی‌شان نسبت به انسان بوده است. (اگر دوست داشتید معنی رویکردهای تلفیقی را بهتر بدانید، شنوده دو فایل صوتی رایگان دکتر سرگلزایی باشید.)
سه فرضیه اصلی ما درباره افراد چاق و دارای اضافه‌وزن
با توجه به مبحث پیچیده چاقی و وسواس در به‌کارگیری موضوعات علمی، اگر دچار اضافه‌وزن و چاقی هستید، دیدگاه ما به شما این‌گونه است:
۱. شما هیچ ایراد بنیادینی ندارید، صرفاً در یک تله گیر افتاده‌اید
لطفاً ما را با مباحث روان‌شناسی بازاری که مبنای علمی درستی ندارند، اشتباه نگیرید. آنچه از ما خواهید خواند، مباحثی با پشتوانه‌های علمی بسیار قدرتمند است. ما معتقدیم شما یک فرد کامل و منحصربه‌فرد هستید. شما صرفاً موانعی پیش پای خود دارید. این موانع شما را از رسیدن به فردی که می‌خواهید باشید، دور می‌کنند.
برای تغییری که قصد دارید در خودتان ایجاد کنید، شما نیاز به اندکی انگیزه، هوش متوسط و توانایی خواندن متن هستید!
اکنون که در حال خواندن این متن هستید، نشان می‌دهد که شما هوش و توانایی کافی برای درک بقیه محتوایی که قرار است دریافت کنید را دارید.
از نظرمان، موانعی بر سر رسیدن شما به زندگی غنی، کامل و معنادار وجود دارد. در باشگاه تغییر، تلاش‌مان بر این است که به شما در عبور از این موانع کمک کنیم. ما معتقدیم برای اینکه به زندگی ارزشمندی دست پیدا کنید، نیاز به هیچ ابزار پیچیده‌ای ندارید. همه آنچه برای بهزیستی لازم دارید، در شما وجود دارد.
۲. هیچ چوب جادویی وجود ندارد
اگر به دنبال روشی ساده و آسان برای کاهش وزن هستید، لطفاً به مراحل بعد نروید. همین حالا این صفحه را ببندید و به سراغ روش‌های دیگر کاهش وزن بروید.
از دیدگاه باشگاه تغییر، هیچ‌چیز به‌اندازه عمل متعهدانه به تغییر و کاهش وزن شما کمک نمی‌کند.
ما معتقدیم که اگر متعهدانه به ارزش‌های خود پایبند باشید، می‌توانید تغییراتی پایدار و شگرف در خود ایجاد کنید؛ اما اگر به دنبال روش‌های ساده و آسان برای کاهش وزن باشید، به نتایجی کوتاه‌مدت دست خواهید یافت. بگذارید برایتان داستانی تعریف کنم که خودم را درباره وجود نداشتن چوب جادو مطمئن کرد.
یک خاطره شخصی عجیب!
اجازه دهید من -سپیده بخت- به‌عنوان مؤلف این مطلب، یک خاطره شخصی را برایتان تعریف کنم. سال‌ها پیش در حال ترجمه کتابی درباره درمان اعتیاد به شیشه بودم که به موضوعی جالب برخوردم.
می‌دانیم که یکی از عوارض شایع مصرف شیشه، کاهش اشتها و لاغری بیش‌ازحد است. عارضه‌ای که متأسفانه به‌عنوان یک ویژگی مثبت، باعث رایج شدن مصرف شیشه در باشگاه‌های ورزشی شد. نکته جالب این است که حتی عوارض کاهش اشتهای ماده‌ای مثل شیشه -که از قوی‌ترین مواد محرک موجود در بازار است- بعد از مدتی از بین می‌رود.
مغز و بدن هوشمندمان خودش را با هر شرایطی وفق می‌دهد؛ بنابراین اگر قوی‌ترین مواد ضد اشتها نمی‌توانند به‌صورت طولانی اشتهای ما را کنترل کنند، پس هیچ چوب جادویی وجود ندارد.
۳. نقشه راه تغییر شما، نقشه منحصربه‌فردی است که باید خودتان رسم کنید
از دیدگاه ما، شما یک فرد منحصربه‌فرد و کامل هستید. همچنین درست همانند خود شما، مسیر و سفر قهرمانی‌تان به‌سوی تغییر نیز منحصربه‌فرد است.
در باشگاه تغییر شما با یک فرمول یکسان برای همه روبه‌رو نمی‌شوید. اگرچه کوله‌بار کوچکی از ابزارهای مهم به شما داده خواهد شد که هر یک در مسیر لاغری پایدار به دردتان خواهد خورد.
درواقع ما معتقدیم که قطب‌نمای مورد نیازتان در مسیر تغییر، همین حالا هم در دسترس شما قرار دارد. کافی است با ابزارهایی که در اختیارتان می‌گذاریم، آن را پیدا کنید و از آن برای رسیدن به سبک زندگی سالم و وزن دلخواهتان استفاده کنید.
درادامه فاطمه تقی‌زاده چند راه‌حل عملی برای طراحی یک الگوی موفقیت شخصی پیشنهاد می‌دهد. حتماً ببینید!
۷ گام برای لاغر شدن پایدار
این قسمت درسنامه را با دقت بخوانید زیرا پاسخ سؤال چگونه لاغر شویم و این لاغری پایدار بماند، اینجا است. این ۷ گام چیزی است که به نظر ما برای لاغر شدن درست، مهم و اساسی است.
۱. دانستن ارزش‌هایتان
تصور کنید که رژیم لاغری جدیدی را شروع کرده‌اید و می‌خواهید ۱۵ کیلوگرم وزن کم کنید.
با بی‌قراری منتظرید تا این روزهای پرمشقت تمام شوند. با این آرزو که آن‌قدر لاغر شوید که حتی گاهی پرخوری هم کنید.می‌خواهید مثل یک آدم لاغر زندگی کنید. مثل همان‌هایی که هرچه می‌خواهند می‌خورند و چاق نمی‌شوند. با خودتان می‌گویید، زمانی‌که ۱۵ کیلو لاغر شوم، آن‌وقت زندگی به رویم لبخند خواهد زد.
اما یک پرسش مهم: اگر به وزن دلخواهتان برسید، چه احساسی خواهید داشت؟
اگر مثل بسیاری از افراد، دارای اضافه‌وزن باشید، احتمالاً در وزن دلخواهتان هم برای مدت کوتاهی خوشحال خواهید بود و بعد از آن، ممکن است به دنبال هدف دیگری برای شاد شدن بگردید.
حالا بیایید سناریوی دیگری را تصور کنیم.
فرض کنید که شما فعالیت، جنب‌وجوش و شادابی را خیلی دوست دارید. شما می‌خواهید به همراه همسرتان به کوه‌پیمایی بروید.
برای شما شادابی و سلامت جسمتان بسیار مهم است و دوستی به شما می‌گوید که با کمی کاهش وزن، چقدر شاداب‌تر خواهید شد. پس برای خودتان برنامه‌ای در جهت کاهش وزن تنظیم می‌کنید تا شاداب‌تر شوید.
هرچه بیشتر وزن کم می‌کنید، شاداب‌تر می‌شوید و از اینکه برای سلامت خودتان کاری انجام داده‌اید، لذت می‌برید. شاید هنوز کوه‌پیمایی برایتان سخت باشد؛ اما از پیاده‌روی‌های عاشقانه با همسرتان استقبال می‌کنید. دیگر زود خسته نمی‌شوید و می‌توانید به‌جای عرق ریختن از آن تجربه لذت ببرید.
وقتی‌که دلیلی فراتر از یک هدف کوتاه‌مدت -مانند وزن دلخواه- پیدا می‌کنید، با بی‌قراری انتظار خط پایان را نمی‌کشید. در این حالت از تمام فرایند تغییرتان لذت می‌برید و حتی اگر به وزن ایدئال نرسید، به‌جای ناراحتی و سرشکستگی، زندگی خود را غنی و زیبا کرده‌اید.
در رویکرد درمانی مبتنی بر تعهد و پذیرش، به اهمیتی که برای شادابی و سلامت قائلید، ارزشِ سلامتی می‌گویند. ارزش‌ها مفهومی بسیار زیبا هستند که به ما کمک می‌کنند، زندگی معنادارتر و غنی‌تری داشته باشیم. مبحث یافتن ارزش‌ها، بحث جذاب و مفصلی دارد.
در باشگاه تغییر ما معتقدیم که اگر ارزش‌های خودتان را پیدا کنید، می‌توانید از آنها به‌عنوان قطب‌نما استفاده کنید.
قطب‌نمایی که در سفر قهرمانی کاهش وزن، شما را راهنمایی خواهد کرد و وقتی از مسیر خارج شدید، شما را به مسیر اصلی هدایت می‌کند.
همچنین به این نکته توجه داشته باشید که ارزش‌های مورد تأیید جامعه، در خیلی از اوقات با ارزش‌های شخصی ما هم‌پوشانی دارند. در اینجا مقصود ما از ارزش یک پدیده کاملاً شخصی است.
۲. مهربانی و شفقت به خود
در باشگاه تغییر، ما شفقت‌ورزی به خود را، به‌عنوان راهکاری برای کاهش وزن پایدار و سالم، پیشنهاد می‌کنیم.
بسیاری از ما با خودمان مهربان نیستیم. درواقع بسیاری از ما، مهربانی با دیگران را صرفاً به یک دلیل یاد گرفته‌ایم. ما آرزو می‌کنیم که در ازای مهربانی، عشق و محبت دیگران را به‌دست آوریم. این موضوع به‌خصوص درباره افرادی که دچار اضافه‌وزن هستند، صدق می‌کند.
شاید در کودکی مورد محبت کافی قرار نگرفته باشیم و خودمان را لایق محبت ندانیم. ممکن است به دلیل شکست‌های فراوانی که در لاغر شدن تجربه کرده‌ایم، خودمان را ناتوان بدانیم و حالا فکر می‌کنیم که باید برای رسیدن به نتیجه، بر خود سخت بگیریم.
دلیل اصلی هرچه که باشد، این ثابت‌شده است که شما باید یاد بگیرید که در فرآیند کاهش وزن با خود شفقت داشته باشید.
اهمیت شفقت‌ورزی به خود را می‌توان از اینجا درک کرد که آموزش شفقت‌ورزی به خود، اخیراً به‌عنوان یک روش درمان چاقی پیشنهاد شده است.
۳. ذهن‌آگاهی
تصور کنید که به یک مهمانی بزرگ و مجلل دعوت شده‌اید و بیشتر افرادی که دوست دارید، حضور دارند.
غذاهایی جذاب آماده شده و موسیقی دل‌نوازی در حال پخش است. فضا بی‌نهایت دلپذیر و آرامش‌بخش است؛ اما شما لذتی از این جشن باشکوه نمی‌برید. لذت نبردن شما می‌تواند دلیل خاصی داشته باشد:
- شاید مدام پیش خودتان مرور می‌کنید که این جشن زیبا تمام می‌شود
- شاید نگران باشید که فردا دیگر به شما خوش نخواهد گذشت
- شاید هم به فکر گذشته باشید. مدام به این فکر باشید که چه رنج‌های زیادی را تجربه کرده‌اید
- شاید هرچه بیشتر به زیبایی این جشن پی می‌برید، زندگی تلخ گذشته، در نظرتان زشت‌تر می‌شود
- شاید به‌قدری در تلخی گذشته غرق باشید که احساس کنید، این جشن زیبا واقعی نیست
فرقی نمی‌کند که فکر تلخی رنج‌های گذشته باشید و یا خودتان را به دست امواج خروشان آینده بسپارید. نتیجه یکی است، شما این جشن باشکوه و زیبا را از دست داده‌اید.
زندگی، سختی‌های بسیاری با خود به همراه دارد و قطعاً به‌ندرت -مثل جشنی که توصیف کردم- دل‌نواز است؛ اما لحظاتی در زندگی هستند که اگر ذهن‌آگاه و هشیار باشیم، می‌توانیم از آن لذت زیادی ببریم. حتی در سختی‌های زندگی هم بهتر است به‌جای غرق شدن در بدبختی‌های گذشته و یا نگرانی برای آینده، در زمان حال حضور داشته باشیم.
وقتی به‌جای تمرکز بر زمان حال، در گذشته و یا آینده غرق می‌شویم، نیرویی بسیار قدرتمندی را از دست می‌دهیم. قدرت کنترل ما بر شرایط، تنها در زمان حال به دردمان می‌خورد.
بنابراین ما برای ذهن‌آگاهی -یا به زبان ساده‌تر حضور در لحظه حال- اهمیت بسیاری قائلیم.
البته رسیدن به ذهن‌آگاهی -به این دلیل که از نظر مغز ما بسیار پرهزینه و انرژی‌بر است- کار ساده‌ای نیست. ایجاد کردن این صفت در خود، تلاش زیادی را می‌طلبد.
۴. تعهد و پادشکنندگی
ما معتقدیم که ایجاد ویژگی پادشکنندگی، یک مکمل ایدئال برای مفهوم تعهد است. پادشکنندگی یعنی پس از خارج شدن از مسیر، دلایل به‌وجود آمدن مشکل را بررسی کنیم.
اگر روش‌های کاهش وزن را امتحان کرده باشید، می‌دانید که چقدر تلاش برای ماندن در یک رژیم غذایی و یا الگوی ورزشی خاص، مشکل است. لغزش کردن و از مسیر درست تغییرْ خارج شدن، به‌اندازه نفس کشیدن امری عادی است و (همانطور که در مقاله چرا تغییر کردن مشکل است گفتیم) مغز ما میانه خوبی با تغییر ندارد.
اگر می‌خواهید تغییر کنید، باید از ریل خارج شدن را به‌عنوان یک اصل مهم بپذیرید؛ اما اگر شکست و از مسیر خارج شدن جزئی از داستان است، برای ماندن در مسیر چه باید کرد؟
پاسخ ما به این پرسش، متعهد ماندن به ارزش‌ها و پادشکنندگی است؛ اما منظور ما از متعهد ماندن به ارزش‌ها چیست؟
وقتی‌که از تعهد حرف می‌زنیم، منظورمان مفهومی است که ابوسعید ابوالخیر در رباعی معروفش به آن اشاره می‌کند:
صدبار اگر توبه شکستی، بازآ
ابوسعید ابوالخیر
شاید این لطیفه را شنیده باشید که می‌گوید: «وقتی‌که تصمیم به رژیم گرفتن می‌کنی، حتی دستگیره یخچال هم خوشمزه به نظر می‌رسد». خارج شدن از مسیر کاهش وزن، بسیار طبیعی است و مهم است که بعد از این اتفاق، چه راهی در پیش می‌گیرید.
در اینجا تعهد معنای مشخصی دارد. مکث کردن، پذیرفتن اتفاقی که افتاده است و آنگاه حرکت دوباره به سمت چیزهایی که برای ما ارزشمند هستند.
هدف این بررسی این است که اقداماتی انجام دهیم تا دیگر هیچ‌گاه از همان سوراخ گزیده نشویم. مثلاً تصور کنید که سلامت مغز و بدن برای شما ارزش است. برای رسیدن به این ارزش، خوردن غذاهای سالم و ورزش را انتخاب کرده‌اید؛ اما ناگهان روزی می‌رسد که با مشکلی روبه‌رو می‌شوید.
به خودتان می‌آیید و متوجه می‌شوید که چند روزی است غذاهای ناسالمی خورده‌اید و ورزش هم نکرده‌اید. حالا دو انتخاب دارید:
انتخاب اول
- شروع به سرزنش کردن خود و احساس ناراحتی می‌کنید
- با انجام این کار، بیشتر از قبل به باتلاق رفتارهای ناسالم فرو خواهید رفت
- برای بهتر کردن حالتان به ورزش نکردن و پرخوری رو خواهید آورد
- پیش از آنکه به خودتان بیایید، به حالت قبل از شروع تغییر برمی‌گردید
انتخاب دوم
- می‌پذیرید که مدتی طبق ارزش‌هایتان زندگی نکرده‌اید
- موقعیت خودتان را با دیدگاهی واقع‌بینانه اما با شفقت به خود بررسی می‌کنید
- عوامل مسبب این ماجرا را شناسایی می‌کنید
- برای اینکه این اتفاق دوباره تکرار نشود، راه‌حلی پیدا می‌کنید
۵. پذیرفتن سختی‌های مسیر تغییر
همه ما می‌دانیم که تغییر کردن کار ساده‌ای نیست. علاوه بر سختی‌های ذاتی زندگی (مثل بیماری و اتفاقات ناخوشایند و …)، برای ایجاد تغییر در خودمان، باید تلاش کنیم. در این مسیر، سختی‌هایی انتظار ما را می‌کشند.
برای مثال وقتی تصمیم به کاهش وزن می‌گیرید، مغزتان در برابر تغییر مقاومت خواهد کرد. شما باید وسوسه خوردن غذایی موردعلاقه‌تان را مشاهده کنید؛ ولی به آن پاسخ پرخوری ندهید.
همچنین باید برای بیشتر کردن فعالیت بدنی‌تان، برنامه‌ریزی کنید و به میل خود، برای برگشتن به عادت‌های قبلی غلبه کنید. در نهایت باید احساس ناامیدی و افکار منفی ناشی از پرخوری‌ها را تجربه کنید و به راه خود ادامه دهید.
پذیرفتن اینکه سفر قهرمانی کاهش وزن، سفری است که خطرهاست در آن، یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های افزایش شانس موفقیت است. وقتی‌که این سختی‌ها را بپذیرید و به سمت ارزش‌های خود حرکت کنید، آنها را بسیار کمتر از قبل آزاردهنده احساس می‌کنید.
افراد بسیاری هستند که با قول و قرارهایی مانند لاغری آسان در زمان کوتاه، از میل ذاتی انسان‌ها برای فرار از درد و رنج، سوءاستفاده می‌کنند. انواع روش‌های لاغری، -از رژیم‌های غذایی گرفته تا داروها و جراحی‌های متعدد- به وجود آمده‌اند تا شما را از رنج تلاش، برای کاهش وزن خلاص کنند.
غافل از اینکه هیچ چوب جادویی وجود ندارد که شما را در مدت‌زمان کوتاهی به وزن دلخواه برساند و در همان وزن نگه دارد. برای داشتن برنامه‌ریزی خوب، باید درست و اصولی -از نظر روان‌شناسی، فیزیولوژی، زیستی و اجتماعی- برای حل مشکل چاقی و لاغر شدن استفاده کنید.
۶. انتخاب یک رژیم غذایی درست برای درمان چاقی
اگر کسی به شما گفت که روشی در اختیارتان می‌گذارد که در آن از غذاهای دلخواهتان به‌وفور می‌خورید و درعین‌حال لاغر هم می‌شوید؛ بدانید که با کلاهبرداری خبره طرف هستید.
انتخاب یک رژیم غذایی درست، یکی از پایه‌های مهم کاهش وزن پایدار است. البته باید درباره مفهوم رژیم غذایی بیشتر برایتان توضیح بدهم. در زبان محاوره، ما به دستورالعمل‌هایی که برای لاغری به ما داده می‌شوند، رژیم غذایی می‌گوییم. به زبان تخصصی‌تر، رژیم غذایی شما مجموع غذاهایی است که همین حالا هم مصرف می‌کنید.
برای مثال، به عادت‌های غذایی مردم اطراف دریای مدیترانه -که شامل زیتون، ماهی و سبزی‌ها و غیره است- رژیم مدیترانه‌ای می‌گویند؛ بنابراین رژیم غذایی برای کاهش وزن، واژه دقیق‌تری است.
به همین دلیل ما معتقدیم که شما برای کاهش وزن سالم و پایدار، بایستی رژیم غذایی متعادل و معقولی را پیش بگیرید. این رژیم غذایی باید به‌گونه‌ای تنظیم و اجرا شود که هیچ خللی در زندگی عادی و روزمره شما ایجاد نکند. درواقع رژیم غذایی شما باید به‌نوعی باشد که بتوانید در تمام طول عمر، به آن عمل کنید. (اگر دوست دارید بیشتر از رژیم‌های غذایی آگاه شوید، وبینار چی بخوریم که لاغر شویم را مشاهده کنید.)
۷. ایجاد عادت‌های درست
بر اساس یک پژوهش در دانشگاه دوک، ۴۵ درصد رفتارهای ما نشئت گرفته از عادت‌هایمان هستند. اگر عادت‌ها چنین نقش مهم و تأثیرگذاری در زندگی ما دارند، چرا از آنها برای ایجاد تغییرات دلخواه خود استفاده نکنیم؟
تصور کنید که اگر ما ۴۵ درصد رفتارهایمان را از سر عادت انجام می‌دهیم، چقدر از رفتارهای پرخوری ما ریشه در عادت‌هایمان دارند؟
حتماً شما هم این جمله معروف را شنیده‌اید که من آب هم می‌خورم، چاق می‌شوم. شاید حتی خودتان هم از این جمله استفاده کرده باشید. در واقع کسی که چنین باوری دارد، بینش درستی درباره عادت‌های خوردن خود ندارد.
در برنامه جالبی به نام The Secret Eaters مستندسازان، کسانی را که ادعای داشتن سبک زندگی سالم را داشتند، دنبال کرده‌اند و به آنها نشان می‌دهند که چقدر طبق عادت و ناآگاهانه غذا می‌خورند.
حقیقت این است که ما نسبت به عادت‌های خود، آگاهی چندانی نداریم. مغز عادت‌ها را به‌وجود می‌آورد تا از شر تصمیم‌گیری‌های پیاپی خلاص شود؛ بنابراین وقتی رفتاری تبدیل به عادت شد، دیگر کنترل اندکی روی آن خواهیم داشت. شاهراه رسیدن به تغییر ماندگار، ساختن عادت‌های سالم و تغییر دادن عادت‌های ناسالم است. ما در باشگاه تغییر تأکید زیادی روی تبدیل دانشی که به دست آورده‌اید، به یک عادت مؤثر داریم.
فکر می‌کنیم که شما هم مانند میلیون‌ها نفر دیگر، دوست داشته باشید که یک‌بار برای همیشه به داستان کاهش وزن پایان دهید!
اگر درست تصور کرده‌باشیم، پس پیشنهاد ما برای شما از نان شب واجب‌تر است.
برای اینکه بتوانید از دانشی که اکنون در اختیار دارید، بیشترین استفاده را کنید و از چرخه معیوب چاقی، رژیم، لاغری و دوباره چاق شدن رها شوید؛ می‌توانید با همراهی یک تیم حرفه‌ای خواسته خود را عملی کنید.
شرکت در دوره واقعی لاغر شویم و لاغر بمانیم، پیشنهاد جذاب ما به شما است.
کسانی که در خلق این محتوا مشارکت داشتند
گردآورنده و مؤلف: سپیده بخت
فایل‌های ویدیویی: فاطمه تقی‌زاده
ویراستار: علی نصیری‌پور
سلام و عرض ادب و احترام
بر خود واجب دانستم،به خاطر این همه مطلب مفید و کاربردی که در این مقاله به رایگان در اختیار عموم قرار دادین،کمترین کار ممکن را انجام بدهم،که همانا عرض ادب و احترام نسبت به تمامی عوامل مجموعه می باشد.
در پناه حق استوار بمانید و پایدار.
سلام
متشکرم
جالب بود
عالی بود لطفا بیشتر از این نوع مقاله بذارید سپاس